Staraniem Starostwa Powiatowego w Oławie ukazała się książka Aleksandry Skrzypietz pt. „Z Oławy na angielski tron? Maria Klementyna Sobieska”. Można ją nabyć za pośrednictwem strony internetowej wydawnictwa CUM LAUDE - kliknij. Wydanie książki zostało objęte mecenatem przez samorząd, w związku z obchodami jubileuszu 25-lecia Powiatu Oławskiego. Publikujemy trzecią część cyklu opowieści o słynnej Oławiance, przygotowaną przez Autorkę, specjalnie dla naszych Czytelników.
Zapraszamy do lektury!
Jakub Stuart, dla zwolenników król Jakub III, dla przeciwników Stary Pretendent, był synem Jakuba II, władcy Anglii, Szkocji i Irlandii, utracił władzę, gdy poddani pod wodzą jego zięcia, księcia Wilhelma Orańskiego zrzucili go tronu. Przyczyną rewolucji było wzrastające napięcie polityczne w Europie oraz niespodziewane narodziny następcy tronu, właśnie przyszłego Jakuba III, które nie tylko wywołały obrzydliwe plotki, ale i wybuch niezadowolenia, a w konsekwencji zmusiły króla i jego rodzinę do ucieczki do Francji pod opiekę Ludwika XIV. Te plotki mówiły, że królowa wcale nie urodziła syna, że chłopca przyniesiono do jej sypialni w szkandeli, czyli naczyniu służącym do rozgrzewania łoża. Mówiono jednak, że książę był bardzo podobny do obojga rodziców, zatem z pewnością był ich synem.
W 1701 roku, po śmierci ojca, Jakub III został uznany królem Anglii, Szkocji i Irlandii przez kilka dworów europejskich, a przede wszystkim przez papieża, dlatego w pracach historyków tytułowany jest monarchą de iure (według prawa). W 1715 roku próbował zbrojnie odzyskać tron i rozpoczął w Szkocji powstanie zakończone klęską. Po porażce powrócił na kontynent, ale z powodów politycznych nie mógł pozostać we Francji i wyjechał do Italii, by ostatecznie zamieszkać w Rzymie. Stamtąd korespondował ze swoimi zwolennikami, szukał pomocy obcych dworów i nadal aktywnie zabiegał o odzyskanie dziedzictwa przodków.
W tym czasie zaczęto poszukiwać małżonki dla króla. Rozglądano się za kandydatkami w całej Europie, ale papież nalegał, by była to katoliczka, wierzył bowiem, że gdy Stuart powróci na tron, królowa u jego boku będzie mogła wspierać wysiłki na rzecz przywrócenia na Wyspach Brytyjskich katolicyzmu. Te poszukiwania aktywnie wspierała matka Jakuba, Maria Beatrycze.
Już wcześniej, w 1712 roku, nawiązała kontakty z królową Marią Kazimierą, jeszcze wówczas mieszkającą w Rzymie, uznając, że wnuczka Jana III byłaby doskonałą kandydatką na narzeczoną dla jej syna. Rozważano wówczas małżeństwo Stuarta i najstarszej „królewnisi”, Marii Kazimiery, ale te zabiegi przerwano, gdyż jakobici (zwolennicy Stuartów) sądzili, że wygnany władca będzie mógł powrócić do swego dziedzictwa po śmierci swej przyrodniej siostry, królowej Anny, jednak tron przejął bez przeszkód Jerzy hanowerski, a Jakub III zaczął rozważać inne możliwości odzyskania swych państw, a jednocześnie szukał żony. (cdn)
Przeczytaj także:
1. Maria Klementyna Sobieska – Oławianka na angielskim tronie. Część 1 - Dzieciństwo - kliknij!
2. Maria Klementyna Sobieska – Oławianka na angielskim tronie. Część 2 - Panna na wydaniu - kliknij!
Portret: Alexis-Simon Belle, Jakub III Stuart, 1712 r. (kolekcja prywatna)